Cuộc chiến chống Syria có thể nổ ra vào tháng 8-9. Bình luận của các chuyên gia Nga trước cuộc chiến có thể diễn ra.
Phương Tây đang thực sự chuẩn bị cho cuộc chiến với Syria. Tân Tổng thống Pháp François Hollande trên kênh truyền hình France 2 hôm thứ tư, 30/5, đã tuyên bố không loại trừ khả năng xâm lược vũ trang vào Syria. Tuy nhiên, ông Hollande vẫn nhấn mạnh rằng, việc đó chỉ có thể thực hiện khi có nghị quyết tương ứng của Hội đồng Bảo an LHQ.
Bỉ cũng không ngại gây chiến. Ngày 30/5, ngoại trưởng Bỉ Didier Reynders đã ủng hộ ý tưởng can thiệp. Dĩ nhiên, người Mỹ cũng rất máu chiến. “Lầu Năm góc sẵn sàng bất cứ lúc nào soạn thảo kế hoạch can thiệp quân sự vào cuộc xung đột ở Syria. Trong trường hợp cần thiết, chúng tôi sẽ đệ trình các kịch bản can thiệp quân sự khác nhau”, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Martin Dempsey trả lời phỏng vấn kênh truyền hình CBS. Song ông Dempsey cũng kêu gọi xem xét thận trọng việc sử dụng sức mạnh quân sự ở Syria.
Tướng Dempsey tỏ ra nghi ngờ khả năng lặp lại kịch bản Libya ở Syria, khi mà Mỹ và các đồng minh đã trực tiếp giúp đỡ phe đối lập. Mặc dù, ông ta cũng không loại trừ khả năng Washington sẽ vận dụng các thủ đoạn đã được kiểm nghiệm.
Kiên quyết phản đối can thiệp vào Syria, Moskva và Bắc Kinh phong tỏa việc thông qua nghị quyết tại Hội đồng Bảo an LHQ. Nhưng có thể lần này, phương Tây sẽ chẳng cần đến nghị quyết.
Đáng lưu ý là hôm thứ tư, 30/5, tờ báo Al-Quds Al-Arabi đưa tin rằng, trong cuộc tập trận Eager Lion ở miền nam Jordanie (kết thúc vài ngày trước), Mỹ và các đồng minh đã chuẩn bị cho việc chiếm giữ các kho vũ khí hóa học của Syria. Ngày 29/5, tờ Haaretz của Israel đã đăng bài phỏng vấn một đại diện của cái gọi alf “Quân đội Syria tự do” (nhóm vũ trang lớn nhất của phe đối lập Syria). Trong đó có nói rằng, các kẻ thù của Tổng thống Syria té ra cũng rất chú ý đến số phận của kho vũ khí hủy diệt lớn. Và nếu như chế độ Assad sụp đổ, “Quân đội Syria tự do” sẽ đặt các kho vũ khí hóa học dưới sự kiểm soát chặt chẽ để nó không rơi vào tay những kẻ xấu thuộc các nhóm vũ trang.
Tóm lại, công tác khởi sự đã có. Nếu nghị quyết sẽ không có, NATO sẽ thanh toán Assad với cớ là cần tước đoạt vũ khí hóa học khỏi tay “nhà độc tài khát máu” mà ông ta đang sử dụng đe dọa cả thế giới. Đó là điều đã xảy ra với Iraq.
Được sự ủng hộ của đa số dân chúng, Tổng thống Assad có đứng vững trước cuộc xâm lược của NATO? Ảnh: RIA Novosti
Tình hình xung quanh Syria sẽ diễn biến thế nào? Dưới đây là bình luận của một số chuyên gia Nga với tờ Svobodnaya Pressa (SP)
* Thượng tướng, GS, TS sử học, Chủ tịch Viện Các vấn đề địa-chính trị (AGP, Nga) Leonid Ivashov
SP: Leonid Grigorievich, ông đánh giá thế nào về tình hình hiện tại xung quang Syria?
Tình hình đang bị hun nóng, nhất là xung quanh tình huống không rõ ràng ở Houla, và một nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ cho phép can thiệp đang được chuẩn bị. Căn cứ là dường như Syria đang đe dọa các nước có chủ quyền khác. Tất cả những điều này không phù hợp với tinh thần và lời văn của Hiến chương LHQ, nhưng người Mỹ cần bất cứ lý do nào để được cho phép mở cuộc xâm lược mặt đất.
Tình huống như ở Houla đã từng xảy ra năm 1999 ở khu dân cư Račak thuộc Nam Tư (theo giả thiết của các phần tử ly khai người Albania, các cơ quan quyền lực Nam Tư đã tổ chức tàn sát hàng loạt dân thường ở thôn này; biến cố ở Račak được mô tả như thế đã trở thành cái cớ để NATO lần đầu tiên nêu ra vấn đề sử dung vũ lực với Nam Tư - SP). Ở đó, chính quyền cũng bị buộc tội diệt chủng, còn sau đó ủy ban điều tra độc lập quốc tế phát hiện ra là thực tế hoàn toàn không phải thế, mà xác của những người bị giết ở Račak bị cố ý kéo đi để khiêu khích. Nhưng việc cũng đã rồi - Nam Tư đã chấm dứt tồn tại như một nhà nước.
Tình huống tương tự bây giờ đang hình thành xung quanh Syria. Nếu như xảy a cuộc tấn công vũ trang vào Syria không có nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ thì đây sẽ là cuộc xâm lược ăn cướp mới vi phạm mọi chuẩn mực luật pháp quốc tế. Nếu như Nga và Trung Quốc dao động và cho phép thông qua một nghị quyết như vậy (cho phép đóng cửa không phận chẳng hạn) thì cuộc xâm lược vũ trang sẽ lập tức được phát động.
Một cuộc xâm lược giấu mặt chống Syria ngay hôm nay đã đang diễn ra. Cũng giống như ở Libya, đang hoạt động ở đó là lực lượng đặc nhiệm của nước ngoài, trước hết là của Qatar và bọn lính đánh thuê từ các nước khác. Tóm lại, ngay hôm nay đã có thể nói về sự can thiệp quân sự vào công việc nội bộ của Syria.
SP: Quân đội Syria như thế nào, có khả năng sẵn sàng chiến đấu đến đâu?
Hiện nay, đây là lực lượng quân sự có khả năng chiến đấu nhất ở Cận Đông. Mặc dù, họ được trang bị chủ yếu bằng vũ khí lạc hậu do Liên Xô sản xuất, nhưng cũng có những vũ khí trang bị hiện đại do nước Nga hiện nay cung cấp.
Tuy nhiên, khi chúng ta nói về sức chiến đấu của một quân đội, ta cần hiểu đối phương của nó là ai. Syria không chuẩn bị để đánh nhau với Mỹ, NATO, châu Âu. Nước này xây dựng quân đội để bảo vệ đất nước trước các nước láng giềng, trước hết là Israel, nhiều nước Arab. Nếu như NATO sẽ sử dụng không quân, các phương tiện vũ khí và chế áp hiện đại nhất chống Syria thì tất nhiên quân đội Syria không chống nổi.
Dù sao thì NATO vẫn là cỗ máy chiến tranh hùng mạnh và hiện đại nhất thế giới. Bởi vậy, dĩ nhiên là Syria sẽ không thể trụ được lâu.
Thực tế ở Iraq và Afghanistan cho thấy, NATO đang áp dụng chiến thuật chiến tranh phi tiếp xúc. Trước tiên, các lực lượng NATO đánh tan các đài radar phòng không đối phương, sau đó chế áp các bệ phóng tên lửa phòng không, tiếp đó không quân NATO hành động ở chế độ săn lùng tự do. Dĩ nhiên là quân đội Syria không sẵn sàng cho điều đó.
Quân đội Syria:
Thời bình, quân đội Syria có gần 300.000 quân (ngoài ra còn lực lượng gần 300.000 người).
Xe tăng: 4.700-4.800 chiếc, trong đó có 1.500-1.700 Т-72 thuộc các biến thể khác nhau, 1.000 Т-62, 2.250 Т-55/Т-55MV, trong đó có khoảng 1.000 chiếc đang được cất giữ.
Hệ thống rocket phóng loạt: 300 hệ thống Grad của Liên Xô, 200 hệ thống Type 63 của Trung Quốc.
Pháo binh: Khoảng 1.500 khẩu lựu pháo kéo, 450 pháo tự hành 2S3 Akatsya và 2S1 Gvozdika.
Trong trang bị còn có gần 4.000 hệ thống tên lửa chống tăng, trong đó có 1.000 hệ thống hiện đại Kornet của Nga.
Phòng không: Gần 30 hệ thống tên lửa phòng không Buk và Osa, 36 hệ thống tên lửa/pháo phòng không Pantsir-S1, gần 50 hệ thống tên lửa phòng không S-200, gần 500 hệ thống tên lửa phòng không lạc hậu S-75 Volga và S-125 Pechora. Hợp đồng mua 8 tiểu đoàn tên lửa phòng không Buk-M2E ký năm 2008 đang trong quá trình thực hiện.
Không quân: 48 máy bay tiêm kích MiG-29 được Nga nâng cấp vào đầu những năm 2000, 50 tiêm kích đánh chặn MiG-25, gần 100 MiG-23 thuộc các biến thể khác nhau, 20 Su-24MK. Theo thông tin không được xác nhận, Không quân Syria còn sở hữu gần 20 tiêm kích Su-27.
Tên lửa chiến dịch-chiến thuật: 36 hệ thống Luna-M và Tochka.
Đang trong quá trình thực hiện là hợp đồng mua sắm các hệ thống tên lửa chống hạm tối tân Bastion-P có tầm bắn 300 km của Nga.
Hiện tại, vũ khí trang bị của Liên Xô/Nga chiếm hơn 90% vũ khí trang bị của quân đội Syria, nhưng 80% đã lạc hậu hoặc cần hiện đại hóa.
SP: Nếu tình hình đi đến xung đột, Syria có đứng vững lâu hơn Libya không?
Tôi không dám khẳng định điều gì, bởi lẽ ở Syria, chúng ta cũng có thể nhận được yếu tố nội chiến như đã xảy ra ở Libya. Nhưng cũng có thể nhận được hiệu ứng trái ngược: đại đa số dân chúng Syria có thái độ phản đối hành động xâm lược, nhất là với chiến dịch mặt đất và đoàn kết lại để đánh đuổi quân xâm lược. Nếu chỉ dừng ở chiến dịch không kích, NATO sẽ không đạt được các mục tiêu của họ và Syria vẫn tồn tại như một quốc gia. Dĩ nhiên là sẽ có tổn thất kinh tế, sẽ có những nạn nhân vô tội, nhưng Syria có thể đứng vững.
Câu hỏi then chốt ở đây là hôm nay ai còn ủng hộ Syria? Liệu nhân dân các nước Arab, rồi Iran có ủng hộ họ không, liệu Nga và Trung Quốc có ủng hộ không dù chỉ là về chính trị? Dĩ nhiên không một quốc gia Cận Đông nào có thể đơn độc chống nổi được sức mạnh quân sự thống nhất của phương Tây.
SP: Ông có nghĩ là Iran sẽ can thiệp vào cuộc xung đột Syria - NATO không?
Tôi không thể nghĩ thay người Iran. Dĩ nhiên, họ hiểu rằng, Syria chỉ là màn dạo đầu cho cuộc tấn công vào Iran. Nhưng họ có thể làm gì?
SP: Nghĩa là từ giác độ quân sự, Iran không thể có sự chi viện đáng kể?
Nếu như không quân hiện đại ra tay thì Iran có thể chi viện được gì? Đưa các đài radar của mình sang Syria ư? Chúng cũng sẽ bị tiêu diệt, hơn nữa Iran cũng làm gì có radar hiện đại. Cung cấp các phương tiện hỏa lực diệt máy bay đối phương ư? Đó cũng là một câu hỏi. Tung không quân sang ư? Điều đó có nghĩa là khiêu khích một cuộc tấn công vào Iran.
Tôi nghĩ rằng, trong tình huống này cần thể hiện trước hết sự cương quyết chính trị. Ví dụ, Tổng thống Pháp Hollande tuyên bố rằng, Pháp sẽ tham gia chiến dịch chống Syria, nhưng chỉ sau khi một nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ được thông qua. Cần không được để người ta tiêu diệt một đồng minh nữa của Nga, cần phong tỏa việc thông qua nghị quyết.
SP: Các nước châu Âu có sẵn sàng cho cuộc chiến không? Bởi lẽ, ở Libya, nhiều nước châu Âu đã vấp phải vấn đề kinh phí cho lực lượng quân đội tham chiến…
Hiển nhiên, cả người châu Âu và người Mỹ đều có khó khăn tài chính. Nhưng để thực hiện một chiến dịch như thế, người ta có thể huy động các tập đoàn tư nhân có mưu đồ kiếm chác lợi ích từ cuộc chiến ở Syria.
Ta hãy xem nhé. Hiện nay, người ta đang cố mở một tuyến đường ống dẫn khí đốt từ Qatar đi qua Cận Đông để cung cấp khí đốt cho châu Âu từ phía nam và cạnh tranh với tuyến đường ống “Dòng chảy phương bắc” của Nga và tuyến Nabucco. Những ai sẽ sử dụng tuyến đường ống này thì có thể đầu tư những khoản tiền tương ứng vào cuộc chiến ở Syria.
SP: Mối quan tâm của họ là các mỏ khí đốt ở Syria có phải không?
Không chỉ là mỏ mà chủ yếu là lãnh thổ. Cần thủ tiêu một nhà nước độc lập vốn đang thi hành chính sách của mình, tạo ra tình thế hỗn loạn, đưa các phần tử Hồi giáo cực đoan lên nắm quyền. Tại các nước Arab đã diễn ra cách mạng, chẳng hề có tăng trưởng mà chỉ rặt có suy thoái. Bằng cách cung cấp các khoản tín dụng ăn cướp, nay các nước này dễ dàng bị chi phối, dắt mũi. Người ta cũng đang cố làm điều đó với Syria - nổ bom, gây hỗn loạn, làm sao để ở đó các chính phủ lần lượt thay thế nhau. Kết quả là Syria sẽ không phát triển được và mãi mãi sẽ chìa tay ăn xin. Trong tình thế đó, có thể áp đặt bất kỳ điều kiện nào, không gian trở nên bị kiểm soát.
SP: Thế các công ty tư nhân không sợ là một khi làm cho Syria hỗn loạn, họ sẽ không thể sử dụng được tuyến đường ống dẫn khí đốt à? Không sợ là sẽ nhận được hoạt động khủng bố gia tăng, các vụ nổ hàng ngày đối với chính tuyến đường ống đó ư?
Không. Bất kỳ chế độ nào cũng muốn tuyến đường ống được an toàn - ta hãy xem gương chế độ Iraq mà xem. Họ sẽ tự bảo vệ tuyến đường ống vì nó mang lại nguồn thu nhập nào đó, hoặc là các công ty quân sự tư nhân vốn đang nhan nhản ở Mỹ sẽ nhận lãnh trách nhiệm này. Ở đây, mọi thứ đã được tính toán.
SP: NATO có thể phát động xâm lược mà không cần có nghị quyết với cớ vũ khí hóa học mà dường như Syria có là một mối nguy hiểm không?
Có thể, như đã xảy ra với Iraq. Người Mỹ hành xử một cách ngang ngược đến mức thậm chí không bận tâm để nghĩ ra cái cớ xác đáng hơn là việc sở hữu vũ khí hóa học. Vì lợi nhuận, để duy trì đồng đô la, vì để tiếp tục bòn rút từ khắp thế giới, mà người Mỹ gây ra những cuộc chiến tranh kiểu đó…
* TS KHQS, đại tá hải quân Konstantin Sivkov, Phó Chủ tịch Viện Các vấn đề địa-chính trị (AGP)
Điều kiện cơ bản cho thắng lợi của cả chiến dịch quân sự sẽ là thành công trong chiến dịch không quân nhằm giành ưu thế trên bầu trời Syria. Cái đó sẽ đóng vai trò quyết định trong cả cuộc xung đột sau đó.
SP: Khả năng của các lực lượng phòng không và không quân Syria đánh trả cuộc tấn công đường không là như thế nào?
Nếu được sử dụng đúng đắn, xét tới việc tập trung cao các lực lượng này ở một không gian rất hạn chế, phòng không và không quân Syria có tiềm năng tiêu diệt hơn 100 máy bay đối phương. Nhưng vì đòn tấn công trước tiên sẽ nhằm vào chính các vị trí đóng quân của các lực lượng đó nên khả năng của chúng sẽ bị giảm mạnh.
Để trấn áp hệ thống phòng không Syria vốn bao gồm gần 650 hệ thống tên lửa phòng không, và không quân với gần 450 máy bay các loại, sẽ cần phải tạo lập ưu thế trên không áp đảo, nếu không không quân NATO sẽ chịu tổn thất lớn. NATO sẽ cần tập hợp một lực lượng không quân hùng hậu với 1.500-2.000 máy bay.
Nếu NATO chỉ tổ chức một lực lượng với 600-700 máy bay thì lực lượng này sẽ chịu tổn thất lớn vì sẽ không thể đồng thời chế áp tất cả các phương tiện phòng không và không quân Syria, và nhiều trong số các phương tiện này sẽ đánh trả hiệu quả. Nếu như NATO tổ chức một lực lượng tương đương với lực lượng đánh Iraq năm 2003, tức là 2.000-2.500 máy bay, thì bằng lực lượng đông đảo, họ sẽ có thể giải quyết được nhiệm vụ chế áp các phương tiện phòng không và không quân ngay trong những đòn đánh đầu tiên. Khi đó, tổn thất của không quân NATO có thể trong khoảng 20-30 máy bay.
SP: Sức chiến đấu của Lục quân Syria ra sao?
Lực lượng này có khả năng chiến đấu cao nhất, sẽ không có chuyện đào ngũ hàng loạt nào đâu, và việc lực lượng này đánh tan các tay súng ở Homs là bằng chứng khẳng định điều đó.
SP: Mục tiêu được công bố của các nước phương Tây là truất quyền của Tổng thống Bashar al-Assad. Họ có thể đạt được mục tiêu đó mà không cần tiến hành chiến dịch mặt đất không?
Không tiến hành chiến dịch mặt đất thì không thể lật đổ được ông Assad. Không thể nghi ngờ gì về điều đó được: kinh nghiệm tất cả các cuộc xung đột trước đó đã cho thấy điều đó. Để tiến hành chiến dịch đó, tối ưu là NATO sẽ phải tổ chức một lực lượng lục quân 500-600 ngàn người. Điều đó cực khó. Nhưng kể cả khi đã có một lực lượng như thế rồi, họ sẽ phải giải quyết vấn đề là phát động tấn công từ lãnh thổ của ai? Thổ Nhĩ Ký khó lòng cho phép dùng lãnh thổ của họ để xâm lược Syria, vì họ hiểu rằng, thu được lợi lộc từ chuyện này sau đó sẽ là các nước thứ ba, chứ không phải họ.
Li-băng, Iraq, Jordanie và Israel cũng khó dám làm chuyện đó. Còn đổ bộ lực lượng từ Địa Trung Hải thì mạo hiểu vì Syria đã được Nga chuyển giao các hệ thống tên lửa bờ biển. Nếu như không bị tiêu diệt trong giai đoạn đầu, các hệ thống đó có thể gây tổn thất lớn cho các tàu đổ bộ.
Việc NATO có dám mở chiến dịch mặt đất hay không còn phụ thuộc nhiều vào việc liệu không quân của họ có chế áp được chắc chắn lục quân Syria từ trên không hay không, liệu họ có mua chuộc được giới chỉ huy quân sự cấp cao của Syria như đã làm ở Iraq hay không. Nếu không thì tôi nghiêng về hướng cho rằng, sẽ không có chiến dịch mặt đất.
Không có ưu thế hoàn toàn về lực lượng và khi quân đội đối phương vẫn duy trì được sức chiến đấu, các lực lượng NATO có thể hứng chịu những tổn thất rất lớn. Nếu như chiến dịch cuối cùng vẫn được phát động thì dưới áp lực của những tổn thất, họ đơn thuần là sẽ phải ngừng chiến dịch. NATO hiện đang ở trong một cuộc khủng hoảng quân sự và tinh thần cực kỳ trầm trọng, còn ở phương Tây chẳng có ai sẵn sàng cho những tổn thất nặng nề.
SP: Ông nói rằng, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ khó lòng mà cho phép sử dụng lãnh thổ của họ, nhưng chính nước này ngay từ đầu cuộc xung đột là nước chỉ trích gay gắt nhất chính quyền Syria?
Đúng, trước đây là thế, nhưng trong mấy tháng gần đây, những chỉ trích đó đã bắt đầu dịu đi, bởi vì các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ hiểu rằng, Saudi Arrabia hiện đang bắt đầu giành lấy quyền chủ động ở Syria, và sau khi giải quyết xong, ưu thế chi phối trong khu vực sẽ không phải lọt vày tay Thổ Nhĩ Kỳ mà lọt vào tay Saudi Arabia thực thi. Bởi vậy, hiện giờ, Thổ Nhĩ Kỳ không ráo riết chỉ trích Assad nữa.
SP: Liệu cuộc xâm lược Syria có thể diễn ra không có Mỹ tham gia không?
Câu trả lời cho câu hỏi này đã rõ ràng với tất cả trong cuộc chiến tranh chống Libya một năm trước. Về thực chất, NATO đã không thể độc lập giải quyết được dù một nhiệm vụ của chiến dịch không kích, hơn nữa chiến dịch cũng kéo dài đến nửa năm. Đó chính là tất cả những khả năng của NATO khi không có Mỹ. Nhưng ở đây cần phải nói thêm là họ đã huy động một số lượng máy bay không đủ cho chiến dịch này, chỉ có gần 250 chiếc. Nếu như họ tập hợp được trong tay 600-700 máy bay thì các sự kiện đã diễn ra thuận lợi hơn đối với họ.
Trong trường hợp Syria, tình hình cũng tương tự, chỉ có điều là tồi tệ hơn nhiều vì cả về số lượng và chất lượng, đây là địch thủ đáng gớm hơn nhiều so với Libya. Nếu xét đến yếu tố đại đa số dân chúng nước này đứng về phía ông Bashar al-Assad thì không còn nghi ngờ gì nữa, NATO không thể đơn thương độc mã thanh toán được ông ấy.
SP: Điều gì có thể cản trở phát động cuộc xâm lược?
Trở ngại thì rất nhiều. Một là, không có nước hay nhóm nước nào sẵn sàng cho việc triển khai trên lãnh thổ của mình một số lượng quân đội, chiến cụ lớn như thế, cung cấp các sân bay của mình và đóng vai trò làm bàn đạp phát động tấn công xâm lược Syria. Hai là, hiện nay không có những điều kiện chính trị để phát động chiến tranh bởi vì không có liên minh các nước sẵn sàng khai chiến. Sẽ mất nhiều tháng cho việc tham vấn và quyết định. Ba là, không có các phương tiện vật chất-kỹ thuật sẵn sàng cho sử dụng, được phân tán ở những khu vực cần thiết và cũng như chưa thiết lập được hạ tầng quân sự cần thiết. Cũng phải mất mấy tháng cho việc này.
Đánh thắng một địch thủ như Syria, chỉ có thể nhờ ưu thế áp đảo về lực lượng và phương tiện, và nếu như hôm nay, các nhà lãnh đạo của những nước nào đó tuyên bố rằng, cần tiến hành một chiến dịch quân sự ở Syria, thì điều đó không có nghĩa là ngay ngày mai binh lính của họ sẽ đổ bộ ngay vào lãnh thổ đối phương, còn các máy bay sẽ bắt đầu các phi vụ chiến đấu.
Việc tiến hành một chiến dịch quy mô như thế sẽ đòi hỏi xây dựng kho dự trữ vật chất cỡ 3-4 triệu tấn: thực phẩm, nhiên liệu, phụ tùng, đạn dược... Để triển khai 2.000 máy bay sẽ phải tìm ra gần 30-40 sân bay thích hợp. Tất cả những cái đó đòi hỏi một thời gian dài và xét đến tất cả những trở ngại, tôi kết luận rằng, dù một số chính trị gia muốn đến thế nào, nhưng họ sẽ khó phát động xâm lược Syria trong vài tháng tới.
* Geidar Dzhemal, Chủ tịch Ủy ban Hồi giáo Nga:
Để bất chấp lập trường ngăn chặn của Trung Quốc và Nga ở Hội đồng Bảo an LHQ và làm cho việc xâm lược Syria trở thành có thể, Mỹ muốn bịa ra một cái cớ nhân đạo nào đó, chẳng hạn như việc Assad sở hữu vũ khí hủy diệt lớn. Sự hiện diện của các mối đe dọa đó không đòi hỏi sự can thiệp ở cấp độ LHQ, mà là sự can thiệp ở cấp độ NATO, nhanh chóng hơn.
Quân đội Syria, nhìn chung, là khúc xương khó nhằn. Họ được huấn luyện khá tốt và có đủ bộ những vũ khí trang bị khá ghê gớm, tốt hơn nhiều những thứ mà ông Gaddafi đã có. Cuối cùng, còn một yếu tố nữa: Iran nhất định sẽ can thiệp nếu ai đó xâm lược quân sự Syria.
SP: Tình hình sẽ diễn biến nhanh như thế nào?
Tôi nghĩ rằng, hiện thời mới chỉ là thi triển các mánh khóe. Obama cực kỳ không muốn sự phát triển của đề tài Syria. Tôi cho là sự kiện ở Houla là một vụ khiêu khích do các thế lực muốn tạo ra những điều kiện bất khả kháng cho phép phớt lờ Obama.
Những điều kiện bất khả kháng tạo ra những bối cảnh bất trắc trước cuộc bầu cử tổng thống ở Mỹ mà kết quả là Obama có thể thực sự thua cuộc mặc dù hiện giờ ông ấy có mọi cơ hội giành chiến thắng. Nếu tình hình đi đến một cuộc xâm lược chống Syria và kéo theo Iran vào cuộc xung đột, Obama sẽ rất mờ nhạt trong con mắt cử tri.
Ở phương Tây, sau sự kiện Houla, đã diễn ra làn sóng trục xuất các đại sứ của Syria, vang lên hàng loạt tuyên bố sẵn sàng can thiệp. Có cảm tưởng là người ta đang gỡ bí cho Obama. Tuy nhiên, ít ai chú ý tới việc chỉ có 20 người chết vì đạn pháo của quân chính phủ. Đa phần nạn nhân chết bởi tay các đội quân vũ trang ủng hộ ông Assad - các quan sát viên LHQ đã xác định như thế. Cuộc tàn sát có thể là trò chơi bẩn, là sự khiêu khích. Chẳng hạn, nó có thể do các cấp chỉ huy được trả thêm tiền để gây ra. Một mặt, họ là các chỉ huy chiến trường ủng hộ ông Assad, mặt khác, điệp viên Mỹ có thể đã móc nối được với họ. Nên sự khiêu khích này có những hậu quả địa-chính trị to lớn.
* Nữ nhà báo, nhà nghiên cứu Đông phương học Ankhar Kochneva, người đang sống ở ngay Damascus
Gọi từ Damascus, Ankhar Kochneva chia sẻ về cảm nhận của người dân ở Syria đối với những ý đồ hiếu chiến của các nước phương Tây:
Một là, về cái được gọi là “nguyên nhân” để xâm lược Syria, tức là vụ tàn sát ở al-Houla. Hiện giờ đã có các tài liệu chính thức, băng ghi hình chính cuộc tàn sát, từ đó thấy rõ rằng, ra tay là những tên kẻ cướp, chúng giết những người ủng hộ Tổng thống. Trong 108 người bị giết, 62 người mang cùng một họ. Tất cả 32 trẻ em bị giết là thành viên của gia đình này, số còn lại là thành viên của hai gia đình khác. Nghĩa là ba gia đình cụ thể của những người ủng hộ Tổng thống đã bị tàn sát cố ý. Một trong những người bị giết giữ cương vị quan trọng ở quốc hội. Ngày 23, ông ấy được bổ nhiệm, ngày 25 cả gia đình bị sát hại.
Có những băng ghi hình, trên đó thấy rõ bọn cướp gài mìn các ngôi nhà, cho nổ chúng như thế nào, sau đó làm ra vẻ đó là các cuộc không kích. Các tài liệu chính thức của LHQ về sự kiện ở al-Houla đã được soạn thảo. Trong đó không hề có một chữ nói có những cái xác nào bị thương tổn do các vụ nổ hay mảnh bom. Nghĩa là người ta đe dọa xâm lược chúng tôi vì bọn cướp đã tổ chức một cuộc thảm sát những người ủng hộ ông Assad.
Còn về phản ứng ở phương Tây thì từ các nguồn của mình, mấy tuần trước tôi đã nhận được thông tin từ Mỹ nói rằng, chính quyền Mỹ đã thông qua quyết định cụ thể chuẩn bị xâm lược Syria. Nghĩa là bước ngoặt đó không phải là điều bất ngờ, và quyết định đó đã được thông qua không phải là sau khi vụ tàn sát này diễn ra. Mặt khác, ở Syria chúng tôi, những kẻ nổi loạn từ lâu đã nói đến gờ “X” nào đó mà sau đó thì tất cả sẽ thay đổi. Hiện giờ, chúng tôi đã có được phiên bản Syria của ngôi làng Nam Tư Račak: đó là tội ác biện minh cho những tội ác sau đó.
SP: Dân chúng có sợ cuộc xâm lược không?
Chúng tôi có gì phải sợ? Quân đội có, nếu cần thì ngày mai sẽ làm điều cần làm, nhưng bởi lẽ NATO sẽ không đánh nhau như quân đội với quân đội, họ sẽ đánh bom. Còn bản thân người dân thì nói “Cứ để họ nhảy vào, chúng ta chẳng có gì mà mất, chúng ta đang bảo vệ những ngôi nhà của mình”. Ở ý nghĩa tốt đẹp, người Syria đó là chính những con người Xô-viết như chúng ta đã từng. Chúng tôi không nhìn thấy những sự chuẩn bị đặc biệt nào trong bối cảnh những sự kiện gần đây.
Cũng chẳng có ai ở đây có ảo tưởng gì cả: họ hiểu rằng, người ta có mục tiêu, mục tiêu là hủy diệt một đất nước, chứ không phải truy đến cùng sự thật. Các vị hay xem điều gì đang diễn ra ở Sudan - người ta bị giết hàng trăm, LHQ ở đâu? Ở Yemen, một lúc có 100 người bị giết, 300 người tàn phế do vụ khủng bố, LHQ ở đâu? Còn ở chỗ chúng tôi, chính những người bảo vệ chúng tôi bị kẻ thù giết hại, thế nên thế giới phương Tây rắp tâm mau chóng phát động oanh kích Syria.
Chúng tôi đang chờ đợi cuộc xâm lược. Chúng tôi nghĩ rằng, điều đó sẽ xảy ra trong tháng 8-9. Hôm qua, tại cuộc họp báo của ông Kofi Annan, tôi đã đặt câu hỏi này với ông ấy: “Theo thông tin của tôi, Lầu Năm góc đang chuẩn bị cuộc xâm lược vào tháng 8-9. Những người sống ở Syria và ban lãnh đạo Syria phải làm gì?” Nhưng ông ấy, cũng như với các câu hỏi còn lại, đã không trả lời được rành rẽ, mà chỉ là “Không, tôi không nghĩ là sẽ như thế ”.
Nhân Vũ (theo SP)
-2012.png)
_departs_Pearl_Harbor_in_support_of_RIMPAC.png)
